حجم معاملات سهام در بورس چیست؟

در بازار سرمایه به صورت روزانه معاملاتی بین سرمایه‌گذاران انجام می‌شود و این معاملات، حجم را شکل می‌دهد. در واقع حجم معاملات در سهم تعداد سهام یا اوراق بهادار خرید و فروش شده در یک بازه زمانی خاص است. حال می‌توان بازه زمانی را یک روز و یا چند روز در نظر گرفت حجم معاملات بالا نشان دهنده دو نکته است: 1. حجم معاملات بالا همراه با رشد قیمت نشان دهنده روند صعودی سهم است. 2.حجم معاملات بالا همراه با افت قیمت نشان دهنده روند نزولی سهم است. اما نکته اصلی اینجاست که کارکرد حجم معاملات در بازار سرمایه چیست و چگونه می‌توان از آن استفاده کرد، در این مطلب از تکنیکال تیمز قصد داریم به این موضوع اشاره‌ای داشته باشیم.

حجم معاملات سهم

حجم معاملات هر سهم را به صورت روزانه می‌توان در صفحه سایت مدیریت فناوری بورس تهران به آدرس http://tsetmc.com مشاهده کرد. به عنوان مثال در شکل زیر حجم معاملات سهام شرکت سایپا نشان داده شده است.     همانطور که در تصویر فوق مشاهده می‌کنید حجم معاملات سهام این شرکت حدودا 19,512,000 سهم بوده است. این حجم به صورت روزانه نشان داده می‌شود و زمانی که قصد دیدن حجم معاملات سهم را در یک بازه زمانی چند روزه و یا چند ماهه داشته باشیم باید از طریق نمودار سهم آن را مشاهده کرد. حجم معاملات در نمودارها در انتهای نمودار و به صورت هیستوگرام نشان داده می‌شود. شکل زیر نمودار سهام شرکت سایپا را نشان می‌دهد که حجم معاملات آن نیز در طی چند ماه گذشته مشاهده می‌کنید.         اما نکته اصلی اینجاست که کارکرد استفاده از حجم معاملات در بازار سرمایه چیست و چگونه می‌توان از آن در معاملات بازار سهام استفاده کرد که سعی می‌کنیم با یک مثال آن را به بیان ساده توضیح دهیم. فرض کنید حجم معاملاتی سهمی به صورت میانگین همواره بین 400 تا 600 هزار سهم است. در یک روز خاص مشاهده می‌کنیم که حجم معاملات سهم به یکباره افزایش پیدا کرده و به 1200000 هزار سهم رسیده است. تا اینجای کار سرمایه‌گذار به این نتیجه می‌رسد که حجم معاملات سهم به صورت غیر عادی افزایش پیدا کرده و باید به دنبال دلیل آن و بررسی سهم باشد. تا به اینجای کار افزایش یکباره حجم معاملات صرفا یک هشدار برای سرمایه گذار به حساب می‌آید. حال باید بررسی کرد که افزایش حجم معاملات همگام با افزایش قیمت سهم بوده است یا کاهش قیمت سهم. افزایش حجم معاملات در جهت مثبت، می‌تواند انتظار برای حرکت صعودی سهم در روزهای آینده باشد و حرکت نزولی هم نشان از احتمال انتشار خبر منفی در سهم هست که عده‌ای از این موضوع مطلع هستند و زودتر به فروش سهام اقدام کردند. البته افزایش حجم معاملات درمحدوده هی حمایت و مقاومت تکنیکالی، نکته مهمی هست که باید مد نظر قرار گیرد. از نظر تکنیکالی با رسیدن قیمت به حمایت‌های معتبر در سهم، انتظار افزایش تقاضا و حجم معاملات را داریم و در مقاومت‌ها هم شاهد افزایش حجم فروش و عرضه‌های فراوان هستیم. بنابراین ممکن است در سهمی افزایش یکباره حجم معاملات را داشته باشیم و قیمت سهم هم مثبت شود ولی با مشاهده نمودار سهم می‌بینیم که سهم در محدوده مقاومتی خود در حال معامله می‌باشد و احتمال کاهش قیمت بعد ازآن وجود دارد و این به عنوان یک سیگنال خرید در سهم به حساب نمی‌آید. از طرفی ممکن است در سهمی افزایش یکباره حجم معاملات را داشته باشیم و این افزایش سهم در محدوده حمایت تکنیکالی اتفاق افتاه باشد. در این حالت می‌توان گفت که با افزایش یکباره حجم معاملات و آن هم در محدوده مثبت انتظار رشد قیمت سهم وجود دارد. البته با وجودیکه افزایش یکباره حجم معاملات و همزمان تغییر قیمت در سهم، به عنوان یکی از نشانه‌ها در تحلیل تکنیکال به حساب می‌آید، نباید صرفا به خاطر افزایش حجم معاملات، تصمیم به خرید و فروش گرفت.       نویسنده:محمد شعبانی تحلیلگر بازار سرمایه

---